Od czasów Wikingów kraje skandynawskie słyną z osiągnięć w dziedzinie budowy statków i nawigacji. Starożytne tradycje podbijania otwartych przestrzeni morskich są tu dobrze zakorzenione i rozwinęły się do dnia dzisiejszego. To nie przypadek, że Norweg Amundsen po raz pierwszy odwiedził Biegun Południowy, a jego rodak Nansen zbliżył ludzkość do Bieguna Północnego.
Szwecja, która do XVI wieku nie posiadała własnej floty, również wniosła znaczący wkład w przemysł stoczniowy. Jednak za króla Gustawa Wazy stworzono flotyllę 30 dość potężnych statków.
Przykładem ogromnego drewnianego okrętu wojennego jest królewski galeon Waza, pomyślany jako okręt flagowy floty szwedzkiej i zwodowany 10 sierpnia 1628 r. Został zbudowany na polecenie Gustawa II Adolfa, który był bezpośrednio zaangażowany w projektowanie statku dzięki rozkazom udzielonym naczelnemu inżynierowi Hubertssonowi, który nadzorował 400 pracowników.
Opis statku
Vasa, jedyny zachowany żaglowiec z XVII wieku na świecie, miał niesamowite wymiary: wysokość masztów wynosiła 52 metry, statek ważył 1200 ton. Ponieważ statek był wojskowy, król wydał rozkaz - zainstalować jak najwięcej armat: na dwóch masywnych pokładach zainstalowano 63 armaty z brązu jako symbol militarnej potęgi Szwecji.
Wrak statku
Błędne obliczenia wielkości i konstrukcji statku odegrały fatalną rolę w jego losie: zaraz przy wyjściu z portu wiatr został zdmuchnięty na bok, a woda tryskająca przez burty zalała statek. W tym czasie na uroczyste zejście galeonu zaproszono załogę i pasażerów. Część z nich zatonęła wraz ze statkiem.
Statek zatonął 30 metrów do zatoki, a maszty wystawały nad wodę niczym posterunki strażnicze, dzięki czemu z Wazy podniesiono 53 armaty. Operacja ta kosztowała niewiarygodne ludzkie wysiłki, a nawet życie, ale taki był rozkaz króla.
Podnoszenie gigantycznego statku
W tym czasie podniesienie takiego kolosa było technicznie niemożliwe: maszty zostały odcięte od statku, a statek pozostawał na dnie przez ponad 3 wieki. Historia największego żaglowca XVII wieku została na długo zapomniana, jednak w 1956 roku skrupulatny badacz podwodnych głębin, archeolog Anders Fransen, odkrył szczątki statku. Po 5-letnim przeglądzie statku rozpoczął aktywną kampanię odzyskiwania; decyzja została podjęta na szczeblu państwowym, a przy wsparciu władzy królewskiej w 1961 r. liczne części i kadłub statku zostały uwolnione od mułu i podniesione.
Wydarzenie to stało się sensacją nie tylko dla Szwecji, ale także dla innych krajów: powstanie szczątków ogromnego żaglowca przykuło uwagę specjalistów i zwykłych ludzi. W kwietniu 1961 roku osławiony statek rozpoczął nowe życie. Odbudowa trwa już prawie 30 lat, nad którą pracowało kilkudziesięciu inżynierów i wykwalifikowanych robotników, odrestaurowując próbkę statku, który padł ofiarą królewskiej próżności. Przez kilka lat całe drzewo było impregnowane glikolem polietylenowym, co zapobiega pękaniu podczas wysychania. Następnie odrestaurowanych 700 rzeźb i setki innych drewnianych ozdób zostało utrwalonych na ich pierwotnych miejscach.
Po zakończeniu postanowiono zrobić statek-muzeum, nad statkiem wzniesiono trzypiętrowy budynek, którego powierzchnia pozwalała Wazie swobodnie omijać ze wszystkich stron. W 1990 roku na wyspie Djurgården oficjalnie otwarto Muzeum Vasa, które stało się miejscem aktywnych odwiedzin turystów i mieszkańców.
Po drodze proponujemy przeczytać artykuł na temat zakupu tanich biletów lotniczych.
Główne eksponaty muzeum
Ogólny widok żaglówki jest uderzający pod względem wielkości i luksusu dekoracji, co świadczy o prawdziwie królewskim zakresie jej produkcji. Wszystkie detale wykonane są z niezwykłą gracją artystyczną, dziób statku zdobią wspaniałe ornamenty i rzeźby z brązu przedstawiające boginie morskie. Przedstawiono tutaj 6 nieużywanych żagli odzyskanych z mułu i wzorcowe żagle tamtych czasów.
Po bokach znajdują się postacie postaci biblijnych, bogów starożytnej Grecji, lwów, cesarzy rzymskich oraz różne atrybuty władzy królewskiej, uosabiające jej potęgę i kulturę za panowania dynastii Vaz. Nawet na okiennicach zasłaniających kwadratowe iluminatory efektowne lwie pyski są wyrzeźbione filigranowo, a na wielu detalach biżuterii zachowały się złocenia i czerwona farba, co świadczyło o jaskrawej kolorystyce legendarnego statku.
Pod względem bogatego wystroju wnętrza statek był prawdziwym luksusowym pałacem z wygodnymi kajutami i świetlicami dla pasażerów. Szkielety zmarłych, umieszczone pod szklanym sarkofagiem, są starannie zachowane dla potomności; narzędzia pracy załogi: siekiery, piły, dłuta, młotki - wszystko to, czym załoga miała do dyspozycji podczas żeglugi.
Statek Vasa jest żywym świadectwem epoki XVII wieku, a przed kustoszami muzeum stoi zadanie zachowania go przez wiele lat, dlatego teraz podejmowane są wszelkie metody, aby zapobiec uszkodzeniu giganta. Muzeum odwiedzają miliony ludzi, którzy chcą zobaczyć na własne oczy bezcenny zabytek minionej epoki.
