Psków to starożytne miasto o bogatej historii, którego wizyta pozostawia niezatarte wrażenie. Jej dziedzictwo kulturowe i duchowe, a także zabytki architektury i starożytne budowle wraz z urzekającą przyrodą tworzą wspaniały zespół. Kraina lasów, rzek, malowniczych wiosek i świątyń przesiąknięta jest atmosferą staroruskiego średniowiecza. Według kroniki pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 903 roku.
Chwalebne miasto, położone na północno-zachodnich obrzeżach ziemi rosyjskiej, musiało być wielokrotnie najeżdżane przez Polaków, Litwinów, Szwedów i Niemców. Mimo wszystkich wojen i okupacji dzielnie walczył o zachowanie swojej tożsamości. Decydując na własną rękę, co zobaczyć w Pskowie w ciągu jednego dnia, goście miasta będą mieli kontakt z prawdziwą wiedzą o duszy narodu rosyjskiego i wielowiekowej historii budowania rosyjskiej państwowości.
Kreml Pskowski
Na wysokim wzgórzu między rzekami Velikaya i Pskov majestatycznie wznosi się historyczny zabytek i główny symbol miasta - Kreml. Doskonałym przykładem architektury obronnej jest stary zunifikowany zespół architektoniczny, którego budowę rozpoczęto w IX wieku.
Większość budynków twierdzy zachowała swój pierwotny, surowy i monumentalny wygląd. W ciągu swojej tysiącletniej historii wielka fortyfikacja została zaatakowana przez wojska wroga ponad 25 razy.
Nieprzeniknione potężne mury z białego kamienia, wieże z czterospadowymi dachami, niesamowicie piękna katedra z dzwonnicą, różne luksusowe komnaty i zadbany przestronny wewnętrzny plac Kremla robią imponujące wrażenie. Architektoniczny zabytek kultury malowniczo odbija się w tafli wody rzeki.
Katedra Trójcy Świętej
Perłą Kremla Pskowskiego jest Katedra Świętej Trójcy. Wcześniej, na miejscu obecnej świątyni, na polecenie księżnej Olgi w X wieku postawiono drewniany kościół. Warto zauważyć, że do tego czasu chrześcijaństwo nie miało jeszcze statusu religii oficjalnej w Rosji. Śnieżnobiała nowoczesna katedra, która teraz zachwyca swoim pięknem, została wzniesiona w 1699 roku. Arcydzieło starożytnej rosyjskiej architektury dominuje nad murami fortu i jest doskonale widoczne z każdego miejsca w mieście. Kapliczka na planie prostokąta wznosi się na 78 metrów.
Świątynię wieńczy pięć kopuł – środkowy namiot lśni złoceniami, pozostałe cztery żarówki są pomalowane na szaro. Fasadę kościoła zdobią wystające pionowe żebra, wąskie otwory okienne zdobią listwy i elementy reliefowej sztukaterii. Bogata dekoracja wnętrz Katedry Trójcy Świętej budzi zachwyt wśród parafian.
Sale rozdzielone są wysokimi kwadratowymi kolumnami. Uderza siedmiopoziomowy ikonostas z przepięknym drewnianym ornamentem maswerkowym. Jego wysokość to 48 metrów. Sklepienia są niezwykle namalowane pod rozgwieżdżonym niebem. W świątyni znajdują się starożytne cudowne obrazy i relikwie świętych.
Miasto Dowmont
Miasto Dovmont znajduje się u podnóża wzgórza przed wejściem na Kreml. Tutaj od końca XIII wieku na niewielkim terenie otoczonym murem znajdował się unikalny zespół kościołów i budynków cywilnych. Dzięki pracy murarzy i architektów wzniesiono liczne cerkwie, stojące blisko siebie i pod ochroną Kremla.
Wynikało to z faktu, że miasto było często oblegane przez wojska wroga. Budowanie świątyń poza fortem oznaczało narażenie ich na ruinę i zniszczenie. Miejsce kultu nosi imię litewskiego księcia Dowmontowa, który opuścił swoją ojczyznę, przeszedł święty obrzęd chrztu i sumiennie zaczął rządzić rosyjskim miastem Psków. Później, podczas wojny północnej, cesarz Piotr I nakazał instalację potężnej baterii, w wyniku której część terytorium miasta Dovmont pokryto ziemnymi bastionami.
Wiele kościołów zakopano pod ziemią, a pozostałe miejsca kultu zaczęły pełnić funkcję magazynów wojskowych. Dziś miasto Dovmont to pozostałości kamiennych fundamentów o różnych kształtach i rozmiarach, a także zachowane fragmenty kilku kościołów.
Wieża piorunów
Na stromym brzegu rzeki, porośniętym drzewami i trawą, zrujnowana Wieża Gremyachaya zachowuje swoją dawną niesamowitą chwałę. Sześciopiętrowa okrągła konstrukcja z wapienia była częścią systemu obronnego miasta, powstałego w 1525 roku. Wysokość wieży to 20 metrów, średnica podstawy to 15 metrów. Historycy uważają, że budynek powstał przy udziale włoskiego architekta. Świadczą o tym charakterystyczne dla zachodniego średniowiecza elementy wieży – sklepienie kopulaste, strzelnice i system podziemnych przejść.
Według jednej z licznych wersji fort otrzymał swoją obecną nazwę od pobliskiego wzgórza, na którym kowale wykonywali niegdyś rzemiosło. Piorunujące uderzenia młotów mistrzów dosłownie wstrząsnęły ziemią. Z wieżą wiąże się kilka mistycznych legend. Według popularnej legendy córka księcia we śnie jęczy pod ziemią, którą młody człowiek może uratować od czarów. Musi czytać modlitwy przez 12 nocy, po czym dziewczyna się obudzi.
Klasztor Spaso-Mirozhsky
W spokojnym i żyznym miejscu u zbiegu dwóch rzek Velikaya i Mirozha wznosi się starożytny klasztor Spaso-Mirozhsky. Klasztor wzniesiony w XII wieku był prawdziwym ośrodkiem kulturalnym. Na niewielkim, zatopionym w zieleni terenie znajdowała się biblioteka, pracownia malarstwa ikon, przechowywano kronikę i kopiowano dla potomnych słynne dzieło „Kampania świeckich Igora”. Zespół budynków i budowli klasztornych jest zabytkiem architektury.
Na uwagę zasługuje katedra Spaso-Preobrazhensky. Kościół z białego kamienia, na planie krzyża, zachwyca zachowanym pierwotnym wyglądem, który nie zmienił się na przestrzeni wieków swojego istnienia. Świątynię wieńczy kopuła cebulowa osadzona na masywnym bębnie z wąskimi wysokimi oknami. Ściany i sufity katedry są pomalowane unikalnymi freskami z okresu przedmongolskiego.
Zostały wykonane przez greckich rzemieślników. Kolorowe panele przez długi czas były ukryte pod grubymi warstwami tynku. Po gruntownym remoncie odkryto ten sztuczny cud, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Klasztor w Snietogorsku
Najstarszy żeński klasztor Najświętszej Bogurodzicy w Snetogorsku jest centralną siedzibą ziem pskowskich, położoną kilka kilometrów od centrum miasta. Według kroniki pierwsza wzmianka o tym świętym miejscu znajduje się w rękopisach z 1299 roku. Klasztor był wielokrotnie plądrowany i niszczony przez obcych najeźdźców.
Ataki były motywowane chęcią zajęcia strategicznej pozycji na wysokim brzegu rzeki. Pomimo prób, jakie spotkały budynki, nadal byli ludzie, którzy odbudowali klasztor z ruin. Dlatego zespół architektoniczny klasztoru przybrał bardzo różnorodne formy.
Klasztor w Snetogorsku składa się z katedr, szkół kościelnych, warsztatów malowania ikon, a także budynków mieszkalnych i biznesowych. Najważniejszym obiektem klasztoru jest kościół z białego kamienia pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony w 1312 roku. Sześcienny kościół ozdobiony jest kopułą na bębnie, którą otacza ażurowy ornament. Wewnątrz świątyni znajduje się wyjątkowa kolekcja malowideł ściennych. Piękne freski przedstawiają sceny biblijne. Obraz zaskakuje wizerunkami świętych, które przedstawiane są po ludzku, bez symboliki.
Muzeum „Dwóch kapitanów”
Dla fanów słynnej powieści przygodowej „Dwóch kapitanów” fascynujące będzie zwiedzanie muzeum poświęconego twórczości literackiej, a także życiu i twórczości autora Veniamina Kaverina. Radziecki pisarz urodził się i wychował w Pskowie. Prototypem Enska, opisanego w książce, stało się rodzinne miasto pisarza.
Eksponaty muzealne znajdują się w budynku biblioteki dziecięcej i młodzieżowej. To miejsce jest przesiąknięte romansem z wciągających rozdziałów książki. Ekspozycje instytucji pozwalają zwiedzającym zanurzyć się w atmosferze opisywanych wydarzeń. Można tu zobaczyć łopatę śmigła samolotu, model szkunera, koło sterowe statku, wiele historycznych fotografii, kompas, globusy i inne przedmioty.
Rzeczy osobiste V. Kaverin są gromadzone w osobnym pomieszczeniu. Są to rękopisy, szkice, pierwsze wydania powieści i recenzje. Przed muzeum znajduje się kompozycja rzeźbiarska dwóch kapitanów – Tatarinowa i Grigoriewa. W dynamice ujmowane są postacie bohaterów dzieła. Jeden z potężną brodą zdaje się wychodzić z bryły lodu, drugi w hełmie pilota pewnie idzie rozwiązać zadanie.
Muzeum „Miodowa Farma”
We wsi Dubrowka, wśród gęstego lasu, znajduje się prawdziwe królestwo pszczół - „Farma miodu”. Gospodarstwo i jednocześnie skansen przyciąga wszystkich miłośników miodu ciekawymi eksponatami, które dają wyobrażenie o tradycji, historii i kulturze pszczelarstwa.
Muzeum składa się ze starych drewnianych chat, które odtwarzają klimat XIX-wiecznego życia chłopskiego. Tutaj można zobaczyć różnorodne narzędzia, artykuły gospodarstwa domowego, a także kolekcje rzadkich uli, samowarów, żelazek, narzędzi rzemieślniczych, miodarek i wielu innych.
Łącznie znajduje się tam ponad 10 tysięcy eksponatów. Na zadbanym terenie gospodarstwa wyposażone są sale degustacyjne, w których turyści mają możliwość skosztowania pysznych pskowskich produktów miodowych. Będziesz mile zaskoczony obfitością napojów, które łączą różne rodzaje miodu z jagodami, owocami, herbatą, chlebem i serem. Dla szczególnie ciekawskich gości fermy organizowane są specjalne kursy z hodowli pszczół.
Komnaty Pogankina
Kompleks muzeum-rezerwatu obejmuje oryginalne „komory Pogankina”. Ponad 300 lat temu potężny i zamożny kupiec Siergiej Pogankin nakazał wznieść dla siebie uniwersalny budynek, w którym miały się znajdować mieszkania i dobudówki magazynowe. W rezultacie w oczach mieszczan pojawił się klasyczny rosyjski średniowieczny zjednoczony zespół budynków z potężnymi białymi ścianami, małymi oknami, drewnianymi czterospadowymi dachami i zdobioną werandą.
Komnaty Pogankina przyciągają turystów licznymi i różnorodnymi eksponatami muzealnymi. W pomieszczeniach kupieckich znajdują się kolekcje starych srebrnych przedmiotów, przedmiotów kościelnych, niepowtarzalnych kolorowych ikon pskowskich, wszelkiego rodzaju oryginalnej broni, malowniczych obrazów z różnych szkół artystycznych oraz arcydzieł ludowej dekoracyjnej sztuki użytkowej. Duża ekspozycja muzealna poświęcona jest Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej.
Zamów komory
Jedyny budynek administracyjny na terenie Kremla, w którym mieścił się aparat administracyjny województwa, nazywał się Izbami Zakonnymi. Budynek z XVII wieku to dwukondygnacyjny biały prostokątny budynek z płyt wapiennych z potężnymi murami, czterospadowym dachem, masywnym kamiennym gankiem i wysokimi schodami.
Komnaty podzielone były na pięć wydziałów, z których każdy wykonywał swoje zadania i decydował o losach pskowitów. Mieściły się w nim także biurowe „stoły” ambasady, finansów, ziemi, wojska i sądu. Pomieszczenia odtwarzają oryginalne środowisko pracy gubernatora i urzędników średniowiecza.
Komory Mienszykowa
W jednej z centralnych dzielnic znajduje się kamienny zespół architektoniczny wybudowany w drugiej połowie XVII wieku. Są to komnaty wodza ziemstwa Siemiona Mienszykowa, który był jednym z najbogatszych i najbardziej wpływowych kupców ziem pskowskich.
Kompleks składa się z oddzielnych kamiennych budynków trzykondygnacyjnych i dwukondygnacyjnych, których elewacje zdobi ganek z kolumnami, małe otwory okienne z ozdobnymi listwami i szerokimi klatkami schodowymi. Posiadłości kupieckie połączone są podziemnym przejściem. Dolne kondygnacje budynków służyły jako magazyny, a górne obszerne sale przeznaczone były do przyjmowania gości i zabawiania właścicieli.
Plac Zwycięstwa
Położone na zachodnich obrzeżach ziemi rosyjskiej okazało się jednym z pierwszych miast okupowanych przez faszystowskich najeźdźców. Na okolicznych ziemiach powstały popularne oddziały partyzanckie, które z racji swoich możliwości bohatersko walczyły z wrogiem. Dopiero latem 1944 r. miasto zostało wyzwolone od Niemców. Plac Zwycięstwa w centralnym regionie przypomina o wyczynach żołnierzy radzieckich i triumfalnym zakończeniu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.
Na terenie zadbanego parku można zobaczyć aleję bohaterów Pskowa, „Wieczny Płomień”, pamiątkowe stele z płaskorzeźbami, a także Grób Nieznanego Żołnierza, nad którym monumentalna kompozycja anty -działa lotnicze skierowane w górę wznoszą się.
Pomnik „Bitwa na lodzie”
Na górze Sokolikha, wśród malowniczych, niekończących się pól, wznosi się majestatyczna kompozycja rzeźbiarska, przyciągająca uwagę turystów. To słynny pomnik „Bitwa na lodzie”, który uosabia ważny okres historyczny ziem pskowskich. Pomnik poświęcony jest oddziałowi księcia Aleksandra Newskiego, który w połowie XIII wieku rozgromił wojska rycerzy inflanckich, którzy zdobyli szereg rosyjskich miast.
Pomnik został otwarty w 1993 roku. Warto zauważyć, że posąg został wzniesiony sto kilometrów od prawdziwego miejsca bitwy. 30-metrowy pomnik imponuje skalą i uderza artystycznym designem. Centralną kompozycją rzeźby jest konna postać Aleksandra Newskiego z tarczą i mieczem.
Książę otaczali wierni towarzysze. Są to wojownicy ubrani w kolczugi i hełmy, a także starzec, rzemieślnik miejski i klęczący chłop. Na tle błękitnego nieba i śnieżnobiałych chmur w górę wznoszą się włócznie i sztandar bohaterów ojczyzny. Pomnik odzwierciedla siłę i potęgę państwa rosyjskiego.
Pomnik 6. kompanii
We wsi Cheryokha znajduje się pamiętny pomnik poświęcony bohatersko poległym żołnierzom szóstej kompanii spadochroniarzy w drugiej kampanii czeczeńskiej w 2000 roku. Oddział spadochroniarzy pskowskich stoczył nierówną bitwę na wysokości 776 metrów w wąwozie Argun z dużymi siłami wroga. Podstawą rzeźbiarskiego pomnika jest spadochron. Metalowa kopuła ze stalowymi zawiesiami jest zamontowana na postumencie w kształcie szczytu górskiego. W centrum 84 długie świece skierowane są w górę. Ich liczba odpowiada liczbie żołnierzy, którzy odważnie zginęli.
U podnóża pomnika znajdują się granitowe płyty z wygrawerowanymi imionami i nazwiskami spadochroniarzy. W wewnętrznej części czaszy spadochronu można zobaczyć kopie autografów wszystkich zawodników. Budynek wieńczy gwiazda Bohatera Rosji.
„Złoty Nasyp”
Wzdłuż brzegu rzeki rozciąga się wspaniały wał, nieskromnie nazywany przez ludzi Złotym. Miejsce przyciąga uwagę turystów pięknymi kompleksami hotelowymi wybudowanymi w stylu architektonicznym XIX wieku. Kolorowe elewacje budynków z elementami dekoracyjnymi nadają dzielnicy szlachetnego, arystokratycznego otoczenia. Na drugim brzegu, naprzeciw zespołu pałacowego ustawionego w rzędzie, wznoszą się majestatyczne budynki Kremla Pskowskiego.
Uszlachetnione terytorium „złotego nasypu” sprzyja idealnemu przyjemnemu spacerowi. Wybrukowana ozdobnymi płytkami ulica, z latarniami i wygodnymi ławkami, a także wysokimi drzewami liściastymi i klombami.
