Adres: Węgry, miasto Pannonhalma
Data założenia: 996 rok
Główne atrakcje: Bazylika św. Marcina, biblioteka, refektarz, kaplica NMP, ogród botaniczny i przedszkole, winiarnia
Współrzędne: 47 ° 33'09,6 "N 17 ° 45'39.6" E
Zawartość:
Kilkadziesiąt kilometrów od węgierskiego miasta Gyёрr, na wzgórzu św. Marcina, znajduje się stary klasztor – opactwo Pannonhalma. W 1996 roku, kiedy katolicki klasztor skończył 1000 lat, UNESCO wpisało go na Listę Światowego Dziedzictwa. Na terenie opactwa benedyktynów zachowały się piękne świątynie i inne zabytki, które wchłonęły tradycje architektoniczne różnych epok. Pod względem wielkości ten węgierski klasztor jest drugim po opactwie we włoskim mieście Montecassino.
Opactwo z lotu ptaka
Historia opactwa
Klasztor w Pannonhalmie jest najstarszym na Węgrzech. Mnisi benedyktyni przybyli tu w 996 r. za panowania księcia Geza, który był ojcem pierwszego króla węgierskiego, św. Stefana. Chrzcili Węgrów, założyli pierwszą szkołę, kopiowali stare księgi i zaczęli komponować pierwsze pisane dokumenty w języku węgierskim. W 1001 roku na terenie klasztoru konsekrowano pierwszą romańską kaplicę.
Na przestrzeni dziejów opactwo pełniło rolę centrum edukacji i życia monastycznego w Europie Środkowej, a także świętej zachowanej tradycji katolickiej. Benedyktyni przywiązywali dużą wagę do edukacji, a wizerunek rozbudowanej księgi stał się częścią herbu opactwa.
W XVI wieku klasztor uzyskał status archiopactwa. W tym okresie historii ziemie węgierskie, podobnie jak duża część Europy, były zagrożone inwazją osmańską. Aby ocalić kapliczki, otoczono je murami fortecy, a opactwo zamieniło się w potężny fort. Jednak mimo podjętych środków w XVI i XVII wieku najazdy tureckie zmusiły mnichów do opuszczenia klasztoru. Za każdym razem klasztor był plądrowany, a część dostosowań niszczona.
Prace restauracyjne i budowa nowych budynków stały się możliwe dopiero w pierwszej połowie XVIII wieku, kiedy zakończyły się rządy osmańskie w kraju. W tym czasie wzniesiono nowe budynki w tradycji barokowej, ale dzwonnicę i bibliotekę klasztorną wzniesiono w stylu wczesnego klasycyzmu.
Widok opactwa z miasta Pannonhalma
W czasie II wojny światowej pracownicy Towarzystwa Czerwonego Krzyża ukrywali Żydów przed hitlerowcami w murach klasztoru benedyktynów. W 1945 roku, kiedy w kraju doszedł do władzy reżim prokomunistyczny, klasztor został zamknięty. Przestała też istnieć szkoła, w której uczyli benedyktyni. W latach 90. Węgry opuściły obóz krajów socjalistycznych. Zakonnicy powrócili do opactwa, wznowili studia w Kolegium Benedyktynów, a teren klasztoru został gruntownie odrestaurowany.
Opactwo dzisiaj
Jedną z głównych atrakcji opactwa jest Bazylika św. Marcina. Najwięcej odwiedzających przyjeżdża do tej świątyni. Budowę bazyliki rozpoczęto w XIII wieku, a odbudowa tej budowli miała miejsce w ciągu siedmiu wieków. Najstarszą częścią świątyni jest wczesnogotycka krypta – podziemna świątynia, w której pochówki odbywają się do dziś. Eksperci uważają, że krypta została wzniesiona w XII wieku, a budynek dzwonnicy dobudowano do świątyni znacznie później - w XIX wieku.
Wewnątrz bazyliki można zobaczyć złocony ołtarz, przepiękne kamienne rzeźby, wielobarwne witraże i freski w kształcie gwiaździstych sklepień. Południowy portal kościoła wykonany jest z piaskowca i czerwonego marmuru. Wszystkie wnętrza zostały odrestaurowane na nowo po opuszczeniu kraju przez Turków osmańskich - w XVIII-XIX wieku.
Dzwonnica bazyliki św. Marcina
Barokowy refektarz pojawił się w klasztorze także po wyzwoleniu kraju z rąk Osmanów, w latach 20. XVIII wieku. Jest interesujący nie tylko swoim wyglądem, ale także wspaniałymi obrazami. Freski na ścianach refektarza wykonał słynny XVIII-wieczny szwajcarski mistrz David Fossati. Tematycznie wszystkie napisane sceny biblijne związane są z jedzeniem i jedzeniem. Na suficie refektarza widoczne są freski, których bohaterem jest król Stefan I.
Mniej więcej w tym samym czasie co refektarz w opactwie wybudowano kaplicę Matki Boskiej. Początkowo świątynia ta przeznaczona była dla gości klasztoru oraz mieszkańców okolicznych parafii katolickich, a mnichów chowano w jej krypcie. Dziś w kaplicy można zobaczyć niewielkie organy z XVIII wieku i trzy wdzięczne barokowe ołtarze.
Klasztor posiada najbogatszą bibliotekę - jedną z największych kolekcji na Węgrzech, która zawiera ponad 360 000 książek. Budynek unikatowego księgozbioru powstał w latach 20-tych XIX wieku. Dwa piętra biblioteki wyłożone są masywnymi dębowymi szafami z rzadkimi wydaniami, dokumentami historycznymi i rękopisami. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Karta klasztoru benedyktynów Tihany - najstarszy pisany dokument odkryty na terenie Węgier i datowany na 1055 rok. Drzwi szaf bibliotecznych zdobią piękne ornamenty, a wysokie sklepienia pomieszczeń zdobią freski. W jednej z sal bibliotecznych można zobaczyć duży stary globus.
Główne wejście do opactwa
Przed wejściem do księgarni znajduje się rzeźba młodego mężczyzny pochylonego nad biurkiem. Ten wyrazisty obraz nie jest przypadkowy. W średniowieczu przy klasztorze działała szkoła męska, w której młodzież miała możliwość zdobycia wykształcenia świeckiego i teologicznego. Nauczanie w Kolegium Benedyktynów trwa do dziś. Większość jej absolwentów poświęca swoje życie służbie kościelnej.
Kolejny pomnik, znajdujący się w opactwie, poświęcony jest 1000. rocznicy założenia Węgier. Pojawił się tu w 1896 roku.
Od 1820 r. na terenie klasztoru założono piękny ogród botaniczny, zwany „Szkółką Drzew”. Uprawia się tu około 400 gatunków drzew, krzewów i roślin zielnych.
Tradycje winiarskie
W klasztorze na powierzchni 37 hektarów od wieków uprawiane są winogrona i wino, które świetnie smakuje. Uważa się, że kultura uprawy winorośli została wprowadzona na terytorium Węgier przez Rzymian. Lokalne tradycje winiarskie istnieją od założenia opactwa i zostały przerwane dopiero w latach 1945-1990 decyzją władz węgierskich. W tym czasie winnice zostały znacjonalizowane. Po przerwie wznowiono tradycję winiarstwa, a w 2003 roku mnisi wyprodukowali pierwsze wino. Herb klasztoru zdobi kiść winogron.
Budynek biblioteki
Dziś, oprócz rozległych winnic, w klasztorze znajduje się dochodowa winiarnia, która ma powierzchnię 2 tysięcy metrów kwadratowych. m. Wina „Tramini”, „Rajnai Rizling”, „Sauvignon Blanc”, „Pinot Noir”, a także likiery „St. Martinus, Tricollis, Hemina i Infusio, które są bardzo popularne wśród mieszkańców i turystów.
Turyści odwiedzający opactwo
Opactwo ma status funkcjonującego męskiego klasztoru. Mieszkają tu mnisi, dlatego nie całe terytorium klasztoru jest dostępne do wglądu. W 2004 roku w klasztorze mieszkało 47 mnichów benedyktynów, z których 14 było duchownymi. Mnisi służą w 15 pobliskich parafiach katolickich, uczą w Kolegium Benedyktynów, pielęgnują rośliny w Arboretum i uprawiają winogrona.
Turyści odwiedzają opactwo codziennie, przyjeżdżając tu samodzielnie oraz w ramach zorganizowanych wycieczek. Zwiedzający przyjmowani są od 9.00 do 19.00, a muzea otwarte są do 16.00. W razie potrzeby goście opactwa mogą korzystać z przewodników audio, w tym w języku rosyjskim.
W klasztorze warto posłuchać koncertu organowego oraz występów chórów mnichów i chłopców. Tutaj możesz odwiedzić galerię sztuki, zobaczyć kolekcje starożytnych monet i spacerować po terenie ogrodu botanicznego. W klasztorze znajduje się również sklep serwujący lokalne wina, ocet winny, herbaty ziołowe, olejki aromatyczne i lawendę.Zwiedzanie terenu opactwa jest bezpłatne, a zwiedzanie muzeów jest płatne.
Vintage globus w bibliotece opactwa
Jak się tam dostać
Opactwo znajduje się w małym miasteczku Pannonhalma, w północno-zachodniej części Węgier. Terytorium klasztoru zajmuje szczyt wzgórza o wysokości 282 m. Najbliższe miasto Gyor znajduje się 20 km od klasztoru. Autobusy i pociągi jeżdżą do Gyёрr ze stolicy kraju - Budapesztu.
Z Gyor do klasztoru można dojechać autobusem, który odjeżdża kilka razy dziennie z dworca autobusowego. Inną opcją jest przyjazd do opactwa pociągiem. Należy wysiąść na stacji Pannonhalma, która znajduje się w odległości 2 km od klasztoru. Stąd można dostać się do opactwa pieszo lub taksówką.
