Adres: Rosja, region Jarosławia, Jarosław, nasyp Kotorosnaya, 2/1
Rozpoczęcie budowy: 2004 rok
Zakończenie budowy: 2010 rok
Odtworzone według projektu: AM Denisova
Wysokość: 50 metrów
Świątynie: relikwie wiernych książąt Wasilija i Konstantyna, jarosławska ikona Matki Bożej
Współrzędne: 57 ° 37'21.1 "N 39 ° 54'07,8" E
Miejsce dziedzictwa kulturowego Federacji Rosyjskiej
Zawartość:
Sobór Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, odtworzony na miejscu starożytnej świątyni, jest prawdziwą ozdobą starego rosyjskiego miasta. Dziś ma status katedry. Ogromną świątynię z pięcioma kopułami odwiedzają nie tylko pielgrzymi, ale także liczni turyści. I choć nie kopiuje cerkwi wysadzonej w powietrze w 1937 roku, nowo odbudowana cerkiew jest prawdziwym zabytkiem tradycji rosyjskiej architektury kamiennej, który rozpoczął się w przedmongolskim okresie historii Rosji.
Historia budowy katedry Wniebowzięcia NMP
Budowa pierwszego kamiennego budynku dla cerkwi prawosławnej w Jarosławiu rozpoczęła się dzięki Konstantinowi, który był najstarszym synem słynnego księcia Rostowa Wsiewołoda Wielkiego Gniazda. Zgodnie z istniejącymi wówczas tradycjami, główną katedrę postanowiono poświęcić Wniebowzięciu Matki Bożej. Jego budowa rozpoczęła się w 1215 roku i trwała cztery lata. Świątynia wznosiła się pośrodku drewnianego Kremla - dworu książęcego na malowniczej Mierzei między Korotoslem a Wołgą i została konsekrowana przez biskupa Rostowskiego Cyryla.
Widok na katedrę z nabrzeża Wołżskiego
Nie wiemy na pewno, czym był ten pierwszy kościół, ponieważ świątynia nie zachowała się. Pierwotny wygląd tej katedry można zrozumieć jedynie na podstawie znalezisk archeologicznych. Z wyników wykopalisk wiadomo, że świątynię zbudowano z czerwonej wypalanej cegły - cokołów. Osobliwością było to, że podczas budowy murów zastosowano dość grubą warstwę zaprawy, często równą grubości samych cegieł. Na zewnątrz katedrę ozdobiono płaskorzeźbami z białego kamienia z rzeźbionymi maskami i ornamentami. Podłogę pokryto płytkami z majoliki. A drzwi prowadzące do katedry ozdobiono złoconą miedzią. W tym kościele został pochowany jej założyciel, książę Konstantyn.
Historia świątyni w XIII-XX wieku
Kiedy w 1237 roku na ulice starożytnego Jarosławia wtargnęły wojska Batu, które zaatakowały Rosję, prawie całe miasto zostało zrujnowane. Katedra Najświętszej Bogurodzicy nie uniknęła gorzkiego losu. Najeźdźcy splądrowali tę świątynię i pozbawili ją niemal wszystkich sprzętów liturgicznych, a także dekoracji wnętrz.
Widok na zachodnią fasadę katedry
Kolejne dwa i pół wieku stały się czasem pokoju i pomyślności w dziejach Katedry Wniebowzięcia NMP. Ale na samym początku XVI wieku wybuchł wielki pożar, sklepienia świątyni nie wytrzymały i zawaliły się. Kiedy usuwali popiół, znaleźli relikwie książąt jarosławskich Konstantina i Wasilija. Odbudowa spalonego budynku trwała długo – do 1516 roku. Wtedy w piwnicy można było zbudować jedynie niską świątynię. Od zachodu posiadał boczny ołtarz „na łóżkach”, podobny do moskiewskiej soboru Zwiastowania.
Kolejny wiek XVII przyniósł Rosji Czas Kłopotów. A wiele ziem rosyjskich bardzo ucierpiało w wyniku najazdu polsko-litewskiego. Jarosław nie uniknął niszczycielskiej inwazji. Warto zauważyć, że właśnie w tej katedrze metropolita Rostowski Cyryl (Zawidow) udzielił błogosławieństwa księciu Dmitrijowi Michajłowiczowi Pożarskiemu za kampanię wyzwoleńczą rosyjskiej milicji przeciwko Moskwie.
Widok katedry od południa
Potem przyszedł czas na rozkwit Jarosławia. Miasto rosło i rozwijało się. Jednak do tego czasu zniszczona katedra stała się mała dla mieszczan. I postanowiono zbudować na jego miejscu nową dużą świątynię. Car pozwolił rozebrać starą katedrę, a jej piwnicę tymczasowo wykorzystano jako „skarbiec zieleni i ołowiu” – prochownię. Ale pomieszczenie okazało się zbyt wilgotne na przechowywanie prochu. Dlatego miejscowy wojewoda polecił dokończyć budowę murów, które nie zostały do końca rozebrane, a w dawnej katedrze urządzić izbę państwową.
W latach 1643-1646 obok starej wzniesiono nową świątynię. Okazało się, że jest jednopiętrowa i miała pięć rozdziałów. Jednak w XVII wieku Katedra Wniebowzięcia NMP spłonęła jeszcze dwukrotnie podczas wielkich pożarów i za każdym razem była odbudowywana. Odbudowane katedry zmieniły rozmiary i proporcje, ale zawsze były zwieńczone masywnymi pięcioma kopułami.
Równolegle z budową świątyni wybudowano wysoką (55 m) nasuniętą ośmioboczną dzwonnicę, która istniała do 1836 roku, kiedy to zastąpiono ją nową - wielokondygnacyjną. Autorem projektu był słynny architekt i rektor Cesarskiej Akademii Sztuk Abraham Iwanowicz Mielnikow.
W nowej dzwonnicy można było domyślać się różnych technik architektonicznych, które łączy styl tzw. romantycznego eklektyzmu. Niezwykłą decyzją Mielnikowa było zainstalowanie ośmiokąta na drugiej kondygnacji na czwórce pierwszej i ponowne umieszczenie czworokąta na trzeciej kondygnacji. Rzeczywiście, w architekturze XIX wieku nie było już akceptowane używanie ósemek. Pod nową dzwonnicą wykonano łuk dla przejazdu.
Ponadto w latach 30. XIX wieku do katedry dobudowano od południa ciepłą świątynię, poświęconą na cześć szlachetnych książąt Jarosławia Konstantyna i Wasilija. Potrzeba takich zmian powstała ze względu na szczelność. Katedra Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny była uważana za najważniejszą katedrę w diecezji ze względu na swój status. A mała, ciepła kaplica boczna Władimira, która istniała wcześniej, nie mogła pomieścić wszystkich, którzy przychodzili na nabożeństwa. Prace budowlane przy odbudowie katedry kierował w tamtych czasach arcybiskup Abraham (Shumilin).
Wieczny płomień na tle Katedry Wniebowzięcia NMP. Widok katedry z placu Czeluskincewa
W 1844 r. jako pierwsze w mieście złocono kopuły kościołów, które błyszczały w słońcu. Według zachowanych dokumentów z XIX wieku wiadomo, że wewnątrz katedry znajdował się piękny pięciokondygnacyjny ikonostas, na którym zainstalowano cenne antyczne ikony.
W 1918 r. w Jarosławiu wybuchło powstanie białogwardyjskie przeciwko władzy bolszewików. Mury kościoła Wniebowzięcia NMP uległy uszkodzeniu podczas ostrzału, ale gmina parafialna znalazła fundusze i wyremontowano budynek. Kilka lat później rozpoczęto akcję zagarnięcia cennego majątku kościelnego. Nastały smutne czasy dla Katedry Zaśnięcia Najświętszej Bogurodzicy. Najcenniejsze przedmioty z zakrystii świątynnej musiały zostać przekazane państwu. W tych latach w katedrze mieściła się miejska giełda pracy.
Potem nadeszły czasy totalnej walki między państwem a religią. W 1929 roku rozebrano dzwonnicę, a nieco później wspólnotę kościelną rozwiązano, przynajmniej jakoś utrzymując katedrę w dobrym stanie.
Rzeźba Trójcy Świętej na tle Katedry Wniebowzięcia NMP
W opustoszałym kościele urządzono pomieszczenia na warsztat krawiecki, a także magazyn, w którym przechowywano wartości sztuki na sprzedaż za granicę. Następnie spichlerz znajdował się w katedrze przez siedem lat.
26 sierpnia 1937 r. Sanktuarium ziem Jarosławia zostało całkowicie utracone. Starożytna świątynia, która przetrwała kilkaset lat, została wysadzona w powietrze. Następnie uprzątnięto kamienne gruzy, a na terenie założono park kultury i rekreacji. A zagubiona katedra pozostała tylko na zdjęciach zrobionych w 1911 roku przez słynnego rosyjskiego fotografa Siergieja Michajłowicza Prokudina-Gorskiego.
Później słynny radziecki archeolog Nikołaj Nikołajewicz Woronin i inni specjaliści wielokrotnie próbowali znaleźć pozostałości fundamentów pierwszej przedmongolskiej katedry. Ale te próby nie przyniosły pozytywnych rezultatów.
Widok katedry od strony strzałki
Rekonstrukcja katedry Wniebowzięcia
Zasadniczą decyzję o budowie nowej świątyni podjęto w 2004 roku, po szeroko zakrojonych pracach archeologicznych. Rok później w uroczystej atmosferze poświęcono kamień węgielny. Moskiewscy budowniczowie wznieśli świątynię w latach 2004-2010, korzystając z projektu architektonicznego opracowanego przez Aleksieja Denisowa.
Poświęcenie odrodzonej katedry zbiegło się w czasie z obchodami 1000-lecia miasta. Miało to miejsce jesienią 2010 roku. W tym samym czasie do świątyni zwrócono relikwie książąt jarosławskich czczonych przez wiernych, a także kopię z jarosławskiej ikony Matki Bożej. Trzy lata później rozpoczęto prace badawcze przy odbudowie zaginionej dzwonnicy świątyni. Planuje się jej wybudowanie o wysokości 70 m. W międzyczasie obok budynku katedry postawiono dzwony pod przyszłą dzwonnicę.
Kamień do założycieli miasta na tle katedry
Nowa świątynia może pomieścić jednocześnie do 4 tysięcy wiernych i osiąga wysokość 50 m. Jej łączna powierzchnia to około 2 tysiące metrów kwadratowych. m. W pobliżu budynku znajduje się rzeźba poświęcona Trójcy Świętej. Nad wejściem do katedry umieszczona jest mozaikowa ikona Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Ściany budynku ozdobione są płytkami. Wnętrze jest bardzo przestronne i pomimo „nowości” jest wiele starych obrazów ikon. Ta świątynia ze złotą kopułą wygląda szczególnie dobrze z nabrzeża miasta, znad Wołgi.
Obecny stan Katedry Wniebowzięcia i reżim odwiedzin
Katedra jest funkcjonującą cerkwią prawosławną. Odprawiane są tam codzienne nabożeństwa o godz. 8.00 i 17.00. Usługi rozpoczynają się o 8.40 w niedziele i święta. Święto obchodzone jest w katedrze 28 sierpnia. Relikwie wiernych książąt Bazylego i Konstantyna uważane są za relikwie świątynne czczone przez wierzących.
Kopuły katedry
Jak dostać się do Katedry Wniebowzięcia?
Katedra znajduje się w Jarosławiu na nabrzeżu Korotoslnaya, 2/1.
Samochodem. Autostrada federalna M8 prowadzi z Moskwy do Jarosławia. W granicach miasta nazywa się Prospekt Moskiewski. Na nim trzeba przejść przez most przez rzekę Korotosl, a następnie skręcić w prawo na nabrzeże Korotoslnaya, które doprowadzi do katedry.
Pociągiem. Z Moskwy do Jarosławia pociągi ekspresowe docierają w 3 godziny 16 minut. Podróż regularnym pociągiem trwa od 4 do 5,5 godziny. Od Dworca Moskiewskiego w Jarosławiu odległość do Soboru Wniebowzięcia wynosi 3,5 km. Można je przejść pieszo lub zabrać taksówką.
