Kaługa jest często określana jako „kupiec”. Nic w tym dziwnego, bo historię miasta i jego architektury w dużej mierze determinował handel. Dzięki wybitnym kupcom w Kałudze pojawiły się najsłynniejsze świątynie, ulice i dwory. Za najstarszy budynek mieszkalny w mieście uważa się kamienne komnaty kupców z Korobova. Unikalny zabytek architektury cywilnej od ponad 300 lat ozdabia historyczną część Kaługi, a dziś jest muzeum.
Historia komór kamiennych stone
W XVII wieku prawie wszystkie budynki w Kałudze i Obwodach Kaługi były drewniane. Tylko bardzo zamożni obywatele mogli sobie pozwolić na kamienne budowle. Jeden z najbogatszych mieszkańców Kaługi, Cyryl Iwanowicz Korobow, dorobił się fortuny dzięki udanemu handlowi.
Widok ogólny komnat kupców Korobov
Przedsiębiorczy kupiec i naczelnik ziemstwa sprzedawał sól z kopalni soli Stroganowa, chleb i konopie w miastach Imperium Rosyjskiego. Handel kwitł, a mieszkańcowi Kaługi udało się zaoszczędzić wystarczająco dużo pieniędzy na kamienny dom dla swojej rodziny.
Za życia Korobova wybudowano obszerną dwupiętrową rezydencję, której pierwsze piętro było z kamienia, a drugie z drewna. Budynek mieszkalny stał na tyłach osiedla. Bliżej jezdni znajdowała się stodoła, w której przechowywano sól. Za komorami znajdowały się budynki gospodarcze - klatka na ziarno i sennik.
Niższa, nieogrzewana część budynku głównego przeznaczona była na potrzeby domowe i magazynowanie zapasów. Wejście do piwnic znajdowało się od ulicy, przez drzwi umieszczone pod głównym gankiem. Na dolnym piętrze znajduje się skrytka, do której można było zejść kamiennymi schodami z jednego z pomieszczeń na piętrze. Pozostałe pomieszczenia nie były w żaden sposób połączone z piwnicami gospodarczymi.
Drugie piętro mieszkalne z sypialniami było ogrzewane drewnem od wejścia. Największa sala służyła jako jadalnia, w której gromadzili się wszyscy członkowie rodziny kupieckiej.
W 1691 r. zmarł kupiec, a zgodnie z jego wolą dom mieszkalny przejęli jego spadkobiercy. Pod koniec XVII wieku rozebrano górną kondygnację i wzniesiono nową - kamienną.
Syn kupca Iwan Kiriłowicz Korobow kontynuował tradycje rodzinne. Podobnie jak jego ojciec pełnił obowiązki naczelnika ziemstwa. W 1701 r. na koszt IK Korobova niedaleko komnat zbudowano murowaną cerkiew św. Jerzego „za koniem”. Dwupiętrowa katedra z pięcioma kopułami i wysoką, nasaczoną dzwonnicą nie została zniszczona w latach walki z religią i przetrwała do dziś.
Jeden z potomków założyciela domu Piotra Korobova zajmował się również przedsiębiorczością. W drugiej połowie XVIII w. był właścicielem pierwszej w województwie cukrowni. Ponadto kupiec z Kaługi posiadał fabrykę, w której mydło marki Zef było wytwarzane przy użyciu technologii z Holandii. Korobov sprzedał pachnące mydło w stolicy imperium - Petersburgi sprzedawał cukier na terytorium Ukrainy.
Dzieci kupca, a później wnuki były właścicielami dworu do połowy XIX wieku. Kiedy zginął ostatni z Korobovów, dom przez wiele lat stał w stanie pustkowia i był zrujnowany. Poszukiwacze wartości wierzyli, że w komnatach kupców muszą znajdować się tajne przejścia i ukryte skarby, więc poważnie uszkodzili dwór. Rabusie zburzyli mury i podnieśli stare drewniane podłogi.
W latach 80. XIX wieku pusty budynek kupiła wdowa po ministrze wojny i uczestnik wojen napoleońskich Nikołaj Onufriewicz Suchozanet. Evdokia Vladimirovna Sukhozanet odrestaurowała izby i przekazała je pod jurysdykcję Szlachetnego Zgromadzenia Kaługi. Postanowiono, że dom będzie opłacalny. W celu wynajęcia lokalu nowi właściciele zdemontowali stare piece i urządzili po cztery salony na każdym piętrze.
W 1891 r. kupiecki dwór został przekazany Miejskiej Naukowej Komisji Archiwalnej, a 6 lat później otwarto tu pierwsze w Kałudze muzeum historyczne. Stało się to prawdziwym wydarzeniem nie tylko dla inteligencji prowincji Kaługa, ale dla całej Rosji.
Pod koniec XIX wieku ekspozycje muzealne były niewielkie. W komnatach znajdowało się pięć gablot, w których leżały znaleziska archeologiczne, starożytne monety i stare przedmioty gospodarstwa domowego. Muzeum Kaługi było otwarte tylko dwa razy w tygodniu, więc tylko 500 zwiedzających mogło oglądać jego zbiory rocznie. Ciekawe, że w rzadkiej księdze gości muzeum zachowały się zapisy wielkiego księcia Siergieja Aleksandrowicza Romanowa.
W 1922 r. muzeum przeniosło się pod inny adres, a kamienny budynek zaczęły zajmować różne organizacje państwowe i społeczne. Przez lata historia komnat Korobova została zapomniana. Stary dom kupiecki był zarośnięty wszelkiego rodzaju legendami, skrywał wiele tajemnic i nie od razu ich ujawniał. W latach 80., kiedy przeprowadzano tu gruntowne naprawy, budowniczowie odkryli pod posadzką skarb starych monet.
Przez długi czas izby kupieckie kojarzyły się z imieniem Mariny Mniszek. Wierzono, że mieszkała w kałuskiej posiadłości z mężem Fałszywym Dmitrijem I. Na budynku była nawet tablica pamiątkowa „Dom Mariny Mniszka”. Jednak późniejsi miejscowi historycy Kaługi udowodnili, że budynek pojawił się znacznie później i nie miał nic wspólnego z Czasem Kłopotów.
Od 1997 roku zabytek architektoniczny został przekazany pod jurysdykcję miejscowego muzeum historycznego. Dziś ekspozycje muzealne w starej rezydencji są szczególnie popularne wśród turystów, którzy podróżują do miast Złotego Pierścienia Rosji. Rocznie komnaty kupieckie odwiedza nawet 50 tys. gości.
Cechy architektoniczne
Kamienny budynek został zbudowany na wzór drewnianego chóru z przedpetrynowskiej Rosji w tradycji wspaniałego baroku „Naryszkina”. Dolną i górną kondygnację nakrywają zamknięte sklepienia, a sam dwór nakrywa czterospadowy dach.
Komnaty są bardzo piękne i wyglądają jak bajkowa wieża. Ciemnoczerwone i białe fasady wyglądają elegancko w każdą pogodę.
Do dekoracji budynku użyto zakrzywionej cegły o zaokrąglonych krawędziach. Ściany zdobią kamienne ornamenty, muchy i naczółki. Ganek ozdobiony jest masywnymi filarami w kształcie dzbanków, a małe okna zdobią figurowe ramy, schodkowe ramy i wdzięczne kolumny z rzeźbionego białego wapienia.
W elewacji bocznej po lewej stronie znajdują się trzy okna na kondygnację. W elewacji po prawej stronie nie ma okien, dlatego badacze uważają, że na piętro prowadziły osobne drewniane schody. Początkowo na tylnej elewacji budynku znajdował się malowniczy balkon, ale do dziś nie zachowały się po nim żadne ślady.
Co można zobaczyć w muzeum?
Główna ekspozycja muzeum poświęcona jest życiu chłopów. Na ścianach znajdują się portrety dynastii Romanowów. W szklanych gablotach eksponowane są stare cegły ze stemplami, zamkami, rzeźbionymi deskami piernikowymi, łykami, żelazkami, wagami, umywalkami, drewnianymi skrzyniami, porcelanowymi i metalowymi naczyniami. Większość przedmiotów zgromadzonych w muzeum powstała na początku ubiegłego wieku, ale jest też kilka eksponatów z XVIII-XIX wieku.
Na parterze w piwnicy znajduje się ekspozycja poświęcona chacie rosyjskiej. Turyści mogą zobaczyć piec z bułką, pęczki cebuli, kiście suszonych ziół leczniczych, gliniane garnki, wiklinowe kosze, haftowane ręczniki i kilka narzędzi.
W budynku znajduje się również niewielka wystawa, która opowiada o historii samych komnat Korobov. O dawnym luksusie kupieckiego budynku świadczą fragmenty kafli piecowych, stare fotografie i pocztówki.
Przydatne informacje dla turystów
Stary dwór ma status obiektu dziedzictwa kulturowego Rosji i jest chroniony przez państwo. Z zewnątrz komnaty prezentują się znakomicie. Otaczają je niewielki zielony skwer, wyraźnie wyróżniają się wśród tego samego typu radzieckich pięciopiętrowych budynków i przyciągają uwagę wszystkich przechodniów.
Turyści, którzy przyjeżdżają do Kaługi, starają się zwiedzić wnętrze budynku. Drzwi muzeum otwarte są dla zwiedzających od wtorku do niedzieli od 9:30 do 18:00. Wejście kosztuje 150 rubli.
Pracownicy muzeum to bardzo entuzjastyczni ludzie. Prowadzą ciekawe wycieczki dla gości.Muzeum organizuje wystawy artystów, święta, kursy mistrzowskie i zajęcia dla dzieci o baśniach ludowych, chłopskiej chacie, rosyjskiej owsiance i tradycjach wielkanocnych w Rosji. Nie ma wycieczek audio. Wystarczy przeznaczyć godzinę na obejrzenie wszystkich ekspozycji Muzeum Kaługi.
Jak się tam dostać
Dwór znajduje się w historycznym centrum miasta, przy ulicy Plechanowej 88. Do komnat kupieckich kursują trolejbusy nr 1, 2, 3 oraz kursujące taksówki nr 2, 3 i 92. Należy wysiąść przy Baumana Przystanek na ulicy.
Ocena atrakcji:
