Adres: Rosja, Sankt Petersburg, perspektywa Kronverkskiy, 7
Budynek: 1909 - 1920
Autor projektu: N.V. Wasiliew, S.S. Krychinski
Współrzędne: 59 ° 57'18,4 "N 30 ° 19'25,8" E
Obiekt dziedzictwa kulturowego narodów Federacji Rosyjskiej o znaczeniu regionalnym
Zawartość:
W stolicy kultury przez cały czas byli tolerancyjni dla każdej wiary. Wśród katedr i świątyń Petersburga znajdują się cerkwie, cerkwie katolickie, synagogi, buddyjski datsan oraz kilka sal modlitewnych i meczetów dla muzułmanów. Największy meczet katedralny został zbudowany ponad 100 lat temu. Dziś muzułmańska świątynia i arcydzieło orientalnej architektury przyciąga nie tylko wiernych, ale także turystów.
Meczet Katedralny z lotu ptaka
Historia meczetu
W budowie miasta nad Newą brali udział nie tylko chrześcijanie, ale także wyznawcy islamu, dlatego od samego początku Petersburga powstała w nim osada tatarska. Pod koniec XVIII wieku istniały tu już trzy gminy muzułmańskie. To całkiem naturalne, że wierzący chcieli wybudować dom modlitwy w Petersburgu.
W 1881 r. przedstawiciele społeczności muzułmańskich złożyli petycję do władz. Jednak oficjalne pozwolenie wydano dopiero ćwierć wieku później. Przez te wszystkie lata muzułmanie zbierali pieniądze na przyszłą świątynię. Przed rozpoczęciem budowy społeczność tatarska w Petersburgu miała już 53 300 rubli.
Ogólny widok na meczet katedralny
W 1906 r. rozpoczął pracę Komitet Budowy. Przez 10 lat mógł zbierać datki w całej Rosji. Ogłoszono konkurs projektowy wśród najlepszych architektów Petersburga i zakupiono działkę na prawym brzegu Newy. Wkrótce utalentowany architekt Nikołaj Wasiliewicz Wasiliew zaczął urzeczywistniać swoje plany. Zgodnie z pierwotnym planem zakładano, że świątynia będzie miała medresę i mały szpital.
Uroczystość wmurowania kamienia węgielnego odbyła się w 1910 roku. Budowa przebiegała szybko, więc pierwsze nabożeństwo odbyło się w 1913 roku, kiedy nie ukończono licowania meczetu. Potem rozpoczęła się I wojna światowa, po której nastąpiła rewolucja i wojna domowa. Brakowało pieniędzy na najpilniejsze potrzeby. Aby zebrać wymaganą kwotę, Meczet Katedralny został otwarty na płatną inspekcję. Dopiero po 7 latach zakończono prace wykończeniowe, dekorację mozaikową i produkcję żeliwnego ogrodzenia na całym terenie.
W kwietniu 1920 roku przed mieszkańcami miasta w pełnej krasie ukazał się wielkoformatowy budynek z wysoką kopułą i dwoma narożnymi minaretami. Świątynia została zbudowana z betonu zbrojonego, posiadała oświetlenie elektryczne, ogrzewanie parowe, wentylację oraz unikalną, progresywną jak na tamte czasy dekorację majolikową.
Widok na meczet katedralny z Horse Lane
W czasach sowieckich muzułmański meczet doświadczał takiej samej presji jak cerkwie prawosławne. W Leningradzie działał „Związek Bojowych Ateistów”, który aktywnie prowadził kampanię przeciwko religii. Chociaż świątynia nadal funkcjonowała, w latach 30. XX wieku jej piwnice przejęto na skład ziemniaków. W 1941 roku meczet został zamknięty dla wiernych i zamieniony na magazyn leków.
Cenne przedmioty liturgiczne trafiły do Muzeum Historii Religii Akademii Nauk. Wierni nadal modlili się na muzułmańskim cmentarzu Novo-Volkovsky, wykonując namaz między grobami. W zwykłe dni gromadzili do 500 osób, a w święta na cmentarz przychodziło 5 tys. muzułmanów.
Tatarska wspólnota religijna Leningradu wielokrotnie apelowała do władz miasta, Rady Ministrów i Komitetu Centralnego KPZR z prośbą o zwrot zniszczonego budynku. Wreszcie w 1955 r. dopuszczono nabożeństwa w meczecie katedralnym. Pod koniec lat 60. świątynia uzyskała status zabytku architektury i została objęta ochroną państwa. W swojej długiej historii przeszedł więcej niż jedną rekonstrukcję na dużą skalę. Ostatnie prace konserwatorskie zakończono w 2015 roku.
Widok na meczet katedralny z alei Kronverksky
Cechy architektoniczne
Meczet katedralny ma lakoniczne formy i jest tak piękny, że uważany jest za jeden z najbardziej kolorowych zabytków architektury Sankt Petersburga. Świątynia muzułmańska harmonijnie łączy tradycje północnej secesji i tradycyjnego stylu wschodniego. Lokalny kamień licowy doskonale uzupełniają szlachetne płytki ceramiczne i misterna ligatura.
Monumentalny budynek widać już z daleka. Meczet katedralny ma długość 45 m i szerokość 32 m. Główna kopuła wznosi się o 39 m, a iglice dwóch minaretów - o 48 m. Świątynia jest podzielona na trzy kondygnacje. Na sam szczyt prowadzą szerokie marmurowe schody. Wnętrze może pomieścić do 5000 wiernych.
Fasady ozdobił L. Maksimov. Jako prototyp wykorzystał wystrój słynnych muzułmańskich meczetów – Shakhi-Zinda i mauzoleum Tamerlana Gur-Emira. W tym celu artysta specjalnie pojechał do Samarkandy i wykonał niezbędne pomiary i szkice.
Widok z tyłu na meczet katedralny
Wysoka kopuła zwieńczona jest dużym złoconym półksiężycem. W deszczowe szare dni maluje dyskretny krajobraz Petersburga intensywnymi niebieskimi kolorami. Daty wmurowania kamienia węgielnego pod budynek i całkowitego zakończenia prac budowlanych są podane przy drzwiach wejściowych.
Ściany Meczetu Katedralnego wykończone są teksturowanym szarym granitem. Portal wejściowy i kopuła wyłożone są wdzięczną niebiesko-turkusową ceramiką. Jasne kafelki sprawiają, że wyglądają jak niebo. Elewacje ozdobione są malowniczymi motywami roślinnymi. Na medalionach, nad wejściami iw otworach między drzwiami, znajdują się sury z Koranu. Cytaty ze świętej księgi muzułmanów są ułożone ozdobnym pismem arabskim.
Niestety w latach władzy sowieckiej meczet nie był monitorowany, przez co zaginęło wiele ozdobnych płyt z majoliki. Podczas odbudowy zastąpiono je kaflami wykonanymi z trwalszej i lżejszej porcelany. Dziś wielka porcelanowa kopuła meczetu katedralnego jest jedyną tego rodzaju w Rosji.
Portal meczetu katedralnego
Co widać w środku
Wnętrza świątyni wykonane są zgodnie ze ścisłymi tradycjami architektury islamu. Pierwsze piętro przeznaczone jest na namaz dla mężczyzn. Wysoki, kopulasty bęben sali głównej robi bardzo mocne wrażenie. W Petersburgu zawsze brakowało naturalnego światła słonecznego, więc budowniczowie wykonali wiele małych otworów w kopule. Dzięki tej decyzji oświetlenie meczetu bardzo skorzystało.
Kolumny z zielonego marmuru podtrzymują zakrzywione, kopulaste łuki, a duży, miękki, kolorowy dywan pokrywa podłogę. Zwiedzających zachwyca ogromny żyrandol, na którym można zobaczyć teksty z Koranu. Wklęsła nisza w ścianie ozdobiona jest lazurowo-niebieską ceramiką, która kieruje wiernych w stronę Mekki.
Po lewej stronie, na końcu głównej sali, znajduje się miejsce, w którym kobiety modlą się w dni powszednie. Pomieszczenie oddzielone jest od głównej przestrzeni ażurową kratą ozdobną.
Kopuła meczetu katedralnego
Na drugie piętro można dostać się na dwa sposoby - z ulicy oraz z holu głównego. Ta część meczetu została stworzona dla kobiet i reprezentuje antresolę wbudowaną w kubaturę pierwszego piętra.
Trzecia antresola jest wykorzystywana w piątki i święta na modlitwę mężczyzn. Innym razem odbywają się tam zajęcia w szkole podstawowej, gdzie uczą się podstaw islamu, języków arabskich i tatarskich.
Przydatne informacje dla odwiedzających
Budynek świątyni jest otwarty w każdy dzień od 10:00 do 17:00. W związku z pracami konserwatorskimi czasami zmienia się harmonogram.
Wejście do świątyni znajduje się od strony dziedzińca. W meczecie mile widziani są ludzie wszystkich religii. Odwiedzający proszeni są o poszanowanie muzułmańskich tradycji i zasad oraz o noszenie zamkniętej odzieży. Kobiety muszą zawsze zakrywać głowę szalikiem. W meczecie zwyczajowo zdejmuje się buty przed wejściem, wcześniej wyłącza się telefony komórkowe, nie mówi głośno i nie robi zdjęć kaznodziejom i wierzącym.
Malowidło na kopule meczetu katedralnego
Namaz przeprowadza się pięć razy dziennie. Dokładny rozkład jazdy znajduje się na oficjalnej stronie meczetu. Podczas modlitwy w środku mogą przebywać tylko muzułmanie.
Dla turystów organizowane są ciekawe godzinne wycieczki po meczecie. Możesz na nie wsiąść w każdy dzień z wyjątkiem piątku. Podczas spaceru po budynku przewodnik opowiada turystom o historii budownictwa, cechach architektonicznych, kanonach islamu i tradycjach muzułmanów. Aby wziąć udział w wycieczce, musisz wcześniej zostawić prośbę na e-mail meczetu.
Fotografowanie i filmowanie wewnątrz świątyni jest dozwolone w dowolnym momencie, z wyjątkiem godzin modlitwy. Nie biorą pieniędzy za prywatną wizytę w meczecie, ale uważa się, że dobrą formą jest pozostawienie niewielkiej darowizny.
Widok na meczet katedralny z mostu Trójcy Świętej
Jak się tam dostać
Meczet katedralny znajduje się po stronie Piotrogrodzkiej, niedaleko Twierdzy Piotra i Pawła. Do rogu Prospektu Kronverksky i pasa Konniy można dojść ze stacji metra Gorkovskaya w 5-7 minut.
